Hayat Üzerine Düşünceler...

---

Milliyetçilik, tarih boyunca milyonları bir araya getiren büyük bir duygu gibi sunuldu. Aidiyet verdi, mücadele azmi verdi, bazen bağımsızlık umudu verdi.

Ama çoğu zaman da, bir ulusun diğerinden üstün olduğuna olan inancı besledi. İşte tam bu noktada, tarih gerilmeye, insanlık kırılmaya başladı.

Milliyetçilik, ilk bakışta masum görünse de; özünde "biz ve onlar" ayrımını körükler. Kendi milletini övmenin bir sonraki adımı, diğerini küçümsemek olabilir. Ve bu küçümseme, zamanla nefretin, sömürünün ve savaşın meşru zemini hâline gelir.

Tarih bize gösterdi ki, milliyetçiliğin taşıdığı bu üstünlük arayışı, zamanla sömürgeciliğe dönüştü. Güçlü ulusların zayıf ulusları kendi çıkarlarına hizmet ettirdiği, kültürlerini yok saydığı, dillerini bastırdığı dönemler yaşandı. Güçlü bir ülkenin lideri, başka bir ülkenin halkının kaderini kendi vicdanına göre belirledi. Çünkü milliyetçiliğin dozu arttığında, sınır tanımayan bir güç arzusu doğar. Bu da yalnızca kendi milletine değil, dünyaya zarar verir.

Astrolojik olarak düşündüğümde, bu eğilim Güneş'in gölgeli hâline benzer. Güneş, egoyu, benliği, liderliği temsil eder. Güçlü yerleşiminde bilinçli bir lider, ilham kaynağı olur. Ama Güneş zarar gördüğünde ya da gölge yönleri aktive olduğunda, ego her şeyin önüne geçer. Bu tarz liderlikler, ulusunun çıkarını savunuyormuş gibi görünür ama aslında kendi iktidarını pekiştirir. Ve sonuçta insanlık kaybeder.

Milliyetçiliğin insanlık adına neredeyse tek olumlu çıktısı varsa, o da kültürel mimaridir.

Bir dönem Avrupa’da, ulus bilinciyle harmanlanmış kültürel rekabet, estetikte ve şehir planlamasında ciddi izler bıraktı. Milliyetçiliğin sanata dönüştüğü nadir alanlardan biridir bu: İtalyan, Fransız, İspanyol ya da Alman şehirlerindeki mimari dizaynlar hâlâ hayranlık uyandırır. Her biri kendi kültürel kodlarıyla şekillenmiş, özgün ve zariftir. Bu anlamda milliyetçilik, bir halkın kendine has değerlerini taşa, ahşaba, cama işleyerek sonsuzlaştırmıştır. Bu da gözümüzü doyuran bir güzelliktir. Ama sadece gözümüzü…

Çünkü kalbimiz için yeterli olan şey, mimari ya da semboller değil; adalet, eşitlik ve ortak insanlık duygusudur.

Benim için önemli olan, bir ülkenin ne kadar büyük olduğu değil; ne kadar adil, ne kadar vicdanlı olduğudur. Ne kadar düşünceye alan açtığı, ötekini ne kadar duyabildiğidir. Milliyetçiliğin bu değerleri gölgelemeye başladığı her noktada, insanlığın ortak ruhu daralır.

Bugün dünyada hâlâ birçok ülke kendi çıkarları için başka halkların sesini bastırıyor. Hâlâ insanlar doğdukları ülke nedeniyle değerli ya da değersiz sayılıyor. Ve biz bu döngüye sadece tarih kitaplarında değil, haber bültenlerinde de tanıklık etmeye devam ediyoruz.

Milliyetçilik, sınırlar çizer. Oysa ruhun sınırı yoktur.

Bu yüzden kendi kimliğimi, ülkemi sevmekten utanmıyorum — ama onu kutsallaştırmaktan da özenle uzak duruyorum. Bir ulusu yüceltmek için başkasını küçümsemeye ihtiyaç duyan hiçbir ideolojiyi kabul etmiyorum. Kökü adaletten yoksun olan hiçbir yapı, ne kadar estetik olursa olsun, içimizi ısıtamaz.

Ve belki de bir gün, milliyetçiliğin mimari değil, vicdani izler bıraktığı bir dünya kurabiliriz. Ne güzel olurdu, değil mi?